سلطانعلی دريادل، پدربزرگ قصهگوی خويی که از سال 1349 فعالیت هنری خود را آغاز کرده و 20 سال است در زمینه قصهگویی فعالیت میکند. همچنین مسئولیتهای از جمله رئیس انجمن نمایشی و انجمن نویسندگان را در کارنامه خود دارد و در حال حاضر نیز رئیس انجمن نویسندگان شهرستان خوی بوده که موفق به دریافت حکم درجه 2 هنری شده است. با وی در خصوص حکم درجه ۲ هنری و دلايل انتخاب قصهگويی در آثارش و آثار هنری و بازيگریاش به گفتوگو نشستیم.
– آقای دریادل از نشان درجه 2 هنری بفرمایید.
این حکم براساس فعالیتهای نمایشی اعطا میشود. حکم درجه 2 هنری معادل فوق لیسانس کارگردانی نمایش با امضا و تایید 5 نفر است و هنرمندی که این حکم را دریافت کند میتواند در دانشگاه تدریس کند. و همچنین باید در جشنواره بینالمللی هم مقام داشته باشد.
– چه شد که به قصهگویی علاقهمند شدید و از تاثیرات قصه برای کودکان بفرمایید.
پیرزنی در محلهمان زندگی میکرد که داستانهای جالبی داشت، من عاشق قصههایش بودم و وقتی برایم تعریف میکرد در یادم میماند و آنها را بازگو میکردم.
قصهگويی يکی از ابزارهای تربيتی است که با وجود فناوریهای جديد، همچنان جايگاه خود را در فرهنگ ملی ايرانیمان حفظ کرده است. ترويج فرهنگ قصهگويی راشايد يكی از مهمترين اهداف تربيت نسل آينده كشور عنوان كرد كه میتواند بسياری از مفاهيم تربيتی را در روح و ذهن کودک و نوجوان ماندگار سازد. اين هنر ارزشمند به عنوان يک گفتمان فرهنگی از ديرباز و دوران كهن تاريخ اين كشور، در بين خانوادههای ايرانی دارای جايگاه بالايی بوده است.
وقتی کودک قصهای را میشنود در واقع طرز زندگی کردن را یاد میگیرد. او با همذاتپنداری یاد میگیرد در مشکلات چطور عمل کند. قصه باید ارتباط تگاتنگ با کودک داشته باشد و ارتباط برقرار کند و کودک دوست دارد در قصه همانندسازی کند و اگر این همانندسازی نباشد لذتبخش هم نخواهد بود و اگر قصهگویی بهصورت محاورهای باشد تاثیر بیشتری خواهد داشت.
-شما ريشه اين قصهگويی را از كجا و چه زمان میدانيد؟
در کشور ما قصهگويی علاوه بر اين که ريشه در فرهنگ ايرانی دارد، در فرهنگ دينی ما هم جايگاه قابل قبولی دارد به طوری که بسياری از تعاليم دينی از طريق حکايتهای دينی و قصص قرآنی منتقل میشود. قصه از همان لالايی بدون کلام آغاز میشود و به قصههای عاميانه و شفاهی، قصه ديو و پريان، قصههای عاميانه آذربايجان و ادبيات کهن و معاصرايران میرسد.
امروزه پدر و مادر باید فرزندان خود را بجای فضای مجازی با قصهگویی آشنا کنند و کودک با قصه به آرامش میرسد، خواب آرام خواهد داشت و خوابهای خوب خواهد دید. و قصه حتی در صحبت هم تاثیر دارد.
-در حوزه نویسندگی هم فعال هستید؟ لطفا از آثار منتشر شدهتان هم بگويد.
همه آثار بنده در حوزه داستان و قصه و نمايش تاكنون به عالم كتاب وارد شده است. اولين كتاب من در سال 1382 با عنوان «داستانهای شيرين برای نوجوانان» توسط انتشارات زوفا تهران منتشر شد. «فيل مغرور و گنجشك پرزور»، را در سال 1384 با انتشارات اميرالمومنين، كتاب «ايرانگردی از نگاه يک معلم» را در سال 1386 توسط نشر ائلشن تهران، «توبه گرگ» در سال 1387، «خاطرهها و عاطفهها» و «مجموعه نمايش نامهها» را در سال 1396، «مشاهيرهنرخوی» راهم توسط انتشارات آستان قدس رضوی مشهد منتشر کردهام. روزهای برفی و عشق یاریگری را نیز در حوزه کتاب و نمایشنامه دارم.
همچنین نمایشنامه ترکی به اسم «کورواوغلی» را هم نوشتهام ولی بهعلت هزینهها اجرا نکردیم.
-شما در حوزه بازيگری و تئاتر هم فعاليت داريد؟و از نمايشنامهها و تئاترهايی كه اجرا كردهايد، بفرمایید.
بله، بنده در تمامی ژانرهای هنر از عكاسی، تئاتر، كارگردانی، نويسندگی، نمايشنامهنويسی و بازيگری حضور داشته و دارم و توانستهام مقامهای مختلف منطقهای كشوری و استانی را در آنها كسب كنم.
نمايش قدرت عشق، باران رحمت، غباررحمت، فراق يار، توبه گرگ، ريحانه، عشق بازيگري، اگر منو تو باهم باشيم و ديم از جمله آنهاست كه همگی دارای مضامين دينی، مذهبی و اجتماعی هستند. و همچنین در فیلمهای آراز قیزی، دخترم نرگس، موزه روستای ایران، سرزمین پدری نیز بهصورت استانی و کشوری بازی کردم .
همچنین 88 مقاله نیز در هفتهنامه های استانی و شهرستانی در حوزه قصه و قصهگویی چاپ کردهام.
– به نظر شما قصهگوی خوب چه ویژگیهایی دارد؟
کسی که قصه میگوید باید حداکثر نزدیکی و رابطه را با شنوندگان خود داشته باشد این کاری بود که من در قصهگویی خود به کار بردهام، نگاه کردن به کتاب موقع قصهگویی مانع از ایجاد چنین رابطهای میشود. از طرف دیگر قصهگو باید خود را از قبل برای داستانگویی آماده سازد. با زیر وبم قصه خوب آشنا باشد تا فرصت کافی برای بیان بهتر آن در اختیارش باشد. قصهگو باید از صدای خود بهعنوان وسیلهای برای ابراز هیجان، شادی، افسردگی، زمزمه و فریاد استفاده کند.
-شما با چه قصهای برترین پدربزرگ قصهگوی ایران شدید؟
«فیل مغرور، گنجشک پر زور» که داستانش برای خودم است، البته این قصه ریشه در یک کتاب خیلی قدیمی دارد که فکر کنم برای بیشتر از 150 سال پیش باشد و من آن را قدری امروزی بازبینی کردهام.
– از فعالیتهای انجمن نویسندگان که مسئولش هستید، بفرمایید.
در این انجمن کلاسهای زیادی در زمینه قصه، قصهگویی، نویسندگی، بازیگری، تئاتر و هنرهای دیگر برگزار میشود و در پایان تمام دورهها گواهی معتبری از طریق ارشاد به شرکت کنندگان اهدا میشود.
-سخن آخر…
اگر ما میخواهیم به فرهنگ و هنر استان و شهرستان خوی خدمت کنیم باید تمام مسئولان همراهی لازم را داشته باشند و این همراهی باعث ایجاد انگیزه میشود. اگر پشتوانه و همراهی نباشد، هنرمند نیز عقب خواهد کشید. افزایش سرانه مطالعه امروز دغدغهای مهم است و باور داریم که با ترویج فرهنگ کتابخوانی میتوان زمینه مشارکت بیشتر مردم را در برنامههای توسعهای فراهم کرد، به همین دلیل نهادینه شدن فرهنگ کتابخوانی در نظام آموزشی بسیار حیاتی است.
خانوادهها نیز باید به تبیین این مفاهیم و جایگاه کتاب در بین کودکان بپردازند تا در جامعهای مسوولیت پذیر شاهد تقویت بنیانهای آموزشی و یادگیری و نسلی کتابخوان در آینده باشیم.
به گزارش ؛ سلطانعلی دریادل متولد سال ۱۳۳۲ در خوی بوده و از دبیران بازنشسته آموزش و پرورش این شهرستان بوده و چندین دوره نیز بهعنوان نمونه انتخاب شده است؛ وی در عرصه بازیگری، کارگردانی و نویسندگی فعال است.