نخستین تصویر ایرانیان از آمریکا و آمریکایی در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار



به گزارش ()، نگارستان اندیشه کتاب «ایران و آمریکا؛ تاریخ یک شروع» نوشته علی شهبانی را به چاپ رساند. 

ورود اروپایی‌ها به قاره آمریکا تقریباً با ظهور حکومت صفویه در ایران همزمان بود اما تا دو قرن پس از آن، ایرانیان چندان تصوری از این سرزمین نداشتند. با ورود مبلغان مذهبی آمریکایی به ایران و گسترش فعالیت آن‌ها در دوره محمدشاه و ناصرالدین‌شاه قاجار، نخستین تصویر از آمریکا و آمریکایی به مثابه یک کشور، دولت، جامعه و فرهنگ به دست آمد.

تصویری که به خصوص در مقایسه با دو اَبَرقدرت آن روزگار یعنی روسیه و بریتانیا، بسیار دوستانه‌تر و همدلانه‌تر به نظر می‌رسید. بر پایه این درک و شناخت بود که کشور ایالات متحده آمریکا به تدریج جایگاهی در سیاست خارجی دولت‌مردان قاجار پیدا کرد و آن‌ها تلاش کردند روابط رسمی و دیپلماتیک میان دو کشور را برقرار کنند. شروع روابط با آمریکا بر پایه مفروضات و انتظاراتی متفاوت و متناقض بود که موجب شد حکومت قاجار نتواند حداقل در کوتاه‌مدت به بیشتر برنامه‌های خود در این مناسبات جامه عمل بپوشاند.

تاریخ روابط ایران و آمریکا از 1358 یا حتی از 1332 شروع نشده است. این تاریخ صدها سال قبل‌تر شروع شده است؛ زمانی که ایالات‌متحده هنوز یکی از مستعمره‌های بریتانیا بود و ایران در جهان خارج به امپراتوری پارس یا پرشیا شهرت داشت. این رابطه با چیزی به مراتب جالب‌تر از گروگان‌گیری و اتهامات دوجانبه بر سر «گناهان کبیره» شروع شد. در دهه 1790 میلادی، توماس جفرسون و جان کوئینسی آدامز، وقتی که در جستجوی منبع الهام و راهنما برای اداره کشور جدید خود بودند، تاریخ پارس را می‌خواندند. از دهه 1850 تا 1920، روزنامه‌های ایرانی پی‌درپی خواننده‌های خود را ترغیب می‌کردند تا از الگوی آمریکا بیاموزند و کشورشان را به یک جمهوری مشروطه پیشرو و پررونق تبدیل کنند. 

نگارستان اندیشه کتاب «ایران و آمریکا؛ تاریخ یک شروع» نوشته علی شهبانی در 420 صفحه به بهای 240 هزار تومان را به چاپ رساند.