تمام شاعران بزرگ ایران زمین به گفتار مولا علی (ع) استناد کرده‌اند



احمد خیالی خطیبی در گفت‌وگو با  () با بیان اینکه همواره در طول تاریخ و نزد ملت‌های مختلف شاهد انعکاس رفتار و گفتار بزرگان دینی و عقیدتی در شعر شاعران بوده‌ایم، عنوان کرد: در ادبیات فارسی نیز همواره در طول تاریخ شاهد انعکاس احادیث پیامبر اسلام (ص) و امامان معصوم (ع) بوده‌ایم. به عنوان نمونه در شاهنامه فردوسی پس از مناجات با خداوند و نعت پیامبر اسلام (ص) مدح خلفا و امام علی (ع) آمده است.

خیالی خطیبی با اشاره به اینکه از دوران صفویه و با روی کار آمدن حکومت شیعی انعکاس روایات از رفتار و گفتار حضرت علی (ع) در ادبیات فارسی افزایش یافت، افزود: پیش از صفویه نیز قله‌های شعر فارسی علاوه بر مدح و ثنای حضرت علی (ع) انعکاس دهنده احدایث حضرت علی (ع) بوده‌اند. به‌عنوان نمونه احادیثی چون «الصبر مفتاح الفرج» و «قیمت‌ المرء ما یعمله» در شاهنامه و اشعار ناصرخسرو به کار رفته است و احادیث متعددی از نهج‌البلاغه بویژه درباره اخلاق، ادب و نیکوکاری در شعر شاعران دیده می‌شود.

این پژوهشگر ادبی تصریح کرد: یکی از رمزهای شکوفایی ادبیات ملت‌ها مشحون‌بودن اشعار شاعران از مضامین و مطالب ارزشمند و موردنیاز جامعه است که بهترین منبع آنها کلام بزرگان دین است.

خیالی خطیبی همچنین یکی از دلایل اصلی کم‌توجهی شاعران ایرانی به شعرسرایی درباره پدران و بسامد بالای اشعار مادرانه فارسی را سابقه طولانی مردسالاری در جامعه ایران عنوان کرد و توضیح داد: شاعران ایرانی به دلیل غلبه مردسالاری، نیازی نمی‌دیدند که به مدح و ثنای پدران بپردازند و مادر و زن در ذهن و باور آنان بخشی از جامعه بود که حق آنان پایمال می‌شود و مظلوم هستند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر توجه دادن آموزه‌های اسلامی و آیات قرآن کریم به گرامیداشت رنج و فداکاری‌های مادران و اختصاص یک سوره به «نساء» نیز در پرداختن بیشتر شاعران به شعر مادرانه موثر بوده است.

این پژوهشگر ادبی در پایان گفت: تعامل فرهنگی و آشنایی اهالی قلم و شاعران ایرانی با فرهنگ کشورهای دیگر نیز در پرداختن هرچه بیشتر آنها به مقوله‌های مرتبط با زنان و مادران تاثیر داشته است؛ از این رو دوباره باید به این حوزه نگاه کنیم و اگر ایرادی وجود دارد، اصلاح کنیم.