از اقتباس ادبی در سینما دفاع مقدس تا میانگین تیراژ هرکتاب هنری


در هفته‌ای که گذشت سرویس هنر  ()؛ چند معرفی کتاب، گزارش پوششی و چند گفت‌وگوی تفضیلی داشت. گزیده‌ای از این اخبار را در ادامه می‌خوانید.

قسمت اول گفت‌وگو با محمدباقر مفیدی کیا نویسنده و کارگردان؛

فیلم‌نامه «سرباز کوچک امام» در مراحل پایانی است

در حال کار کردن یک سریال بر اساس خاطرات یک نوجوان ۱۳ ساله در دوران جنگ هستم. من حدودا سه سال است که مشغول نوشتن فیلمنامه این سریال هستم. فیلمنامه «سرباز کوچک امام» در مراحل پایانی خود است و ما قصد داریم به زودی وارد مرحله پیش تولید شویم، کار فیلمبرداری این سریال احتمالا دو سه سال طول می‌کشد و سیما فیلم هم تهیه‌کننده آن است.

این یک کار خیلی چالشی است، خاطرات مهدی طحانیان «سرباز کوچک امام» که در کتابی حدودا 650 صفحه‌ای به‌چاپ رسیده است دارای شاه پیرنگ خیلی محدودی است. اگر شما بخواهید از آن فیلمی اتوبیوگرافی بسازید ماجراهای پراکنده خیلی زیادی دارد که گاه به لحاظ معنایی و مفهومی به هم ارتباط چندانی ندارد. پس شما نمی‌توانید ساختار واحد دراماتیک ایجاد کنید. باید از روش دیگری برای ساخت این خاطرات استفاده کرد.

 


سی‌وپنجمین قسمت از برنامه «نقد سینما» این هفته پخش شد؛ 

مسعود سخاوت‌دوست مهمان «نقد سینما» می‌شود/ بررسی فیلم «بی‌رویا» و مستند «انیو»

 «میز نقد سینمای جهان» این هفته به سراغ مستند «انیو» رفته است و مهمانان این بخش محمدرضا مقدسیان و آرش خوشخو هستند. این اثر ساخته جوزپه تورناتوره، پرتره‌ای جامع از آهنگسازی است که دو بار برنده جایزه اسکار شده. موریکونه یکی از تأثیرگذارترین و پُرکارترین موسیقیدانان قرن بیستم به شمار می‌رود که بیش از ۵۰۰ موسیقی متن فیلم را به ثمر رسانده است.

مسعود سخاوت‌دوست آهنگساز سرشناس سینما و تلویزیون نیز این هفته مهمان میز گفت‌وگوی ویژه با موضوع «موسیقی فیلم» به میزبانی امیررضا مافی است.

مدیر انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس در بخش دوم گفت‌وگو با مطرح کرد:

ارتباط بین رمان و سینما درحال تکثیر شدن است/ ضرورت تعیین حق اقتباس در قراردادهای نشر

ممکن است کتابی باشد که به قولی جان سینمایی نداشته باشد. من همیشه می‌گویم اگر بخواهیم پنج رکن اصلی رمان‌نویسی در آمریکا را نام ببریم، یکی از آن‌ها بدون شک هرمان ملویل است. از هرمان ملویل بزرگ با آن‌همه رمان باشکوه فقط می‌توان از رمان «موبی‌دیک» اقتباس کرد. از باقی آثارش نمی‌توان اقتباس کرد. مثلا کسی برای اقتباس نمی‌رود سراغ «بارتلبی محرر». درحالی که رمان بسیار خوب و باعظمتی است و ماهیتا راوی سرگشتگی زندگی مدرن آمریکایی است.

پس یکی از آفت‌های بحث اقتباس شهرت‌هاست. درحالیکه بسیاری از آثار دیگر وجود دارند که مشهور هم نیستند اما زمینه‌های اقتباسی بالایی دارند و زمینه‌های دراماتیک آن‌ها به عالم سینما نزدیک ‌است. این نوع دیگری از اقتباس است. من معتقدم برای این نوع اقتباس اولا شجاعت نویسنده‌ فیلمنامه و فیلمساز فارغ از حواشی آن داستان، بسیار اصالت دارد. شاید بپرسید این یعنی چه؟

 

ریشۀ اقتباس از «قبس» به معنای تلنگر می‌آید. فیلمساز رمانی را می‌خواند و تلنگری به ذهن او می‌زند. حالا او در اقتباسش الزاما نباید تمام آن رمان را نقل کند. چون میان سینما و رمان تمایزهای اساسی وجود دارد.

 




قسمت دوم گفت‌وگو با محمدباقر مفیدی کیا نیز منتشر شد: 

«خرده روایت» پاسخ بهینه‌ به نیاز روز است/ «دختر شینا» اولین تیزر سینمایی برای کتاب بود

اکنون ساختن خرده‌روایت و افزودن بر تجربۀ آن مهم‌تر است. اصطلاح خرده‌روایت قبلاً فقط در مباحث علمی ادبیات استفاده می‌شد اما اکنون به آثار کوتاه داستانی نمایشی مربوط به خاطرات افراد تأثیرگذار هم اطلاق می‌شود. 

به این دلیل که خرده‌روایت ارزان‌ترین نوع آن است. این مدل فیلم ارزان‌تر، زود بازده‌تر و مناسب فضای مجازی امروز است. یک خرده روایت چند دقیقه‌ای با سرعت بیشتری توزیع و مشاهده می‌شود. ساختن فیلم سینمایی یا سریال از یک شخصیت حتی اگر در اولویت باشد زمان و هزینۀ بسیاری می‌برد اما خرده روایت پاسخ کوتاه‌تر و کم هزینه‌تری برای نیاز روز است.

 




این هفته هم آمار کتاب‌های هنر را داشتیم و به سراغ تیراژ رفتیم؛

میانگین تیراژ هر کتاب هنری چقدر است؟

شش ماه ابتدایی سال 1402 را پشت سر گذاشته‌ایم، یک هزار و 853 کتاب وارد بازار نشر شده است که شمارگان کل آن یک میلیون و 409 هزار و 110 نسخه و میانگین تیراژ هر نسخه، 760 عدد بوده است.

میانگین مجموع نیمه اول 5 سال اخیر تقریبا یک میلیون و 430 هزار نسخه است. 

در پایان امروز که از شش ماه ابتدایی 1402 گذر کرده‌ایم، هر کتاب هنری به صورت میانگین 154 صفحه دارد که نیاز به بررسی بیشتر درباره این موضوع داریم.

با افزایش قیمت از 1401 تا 1402، هر صفحه کتاب شش هزار و 936 ریال قیمت دارد.

این نشان می‌دهد که قیمت کتاب تخصصی هنر در یک روند صعودی قرار دارد که به نظر می‌رسد تاثیر تورم اقتصادی بر آن را باید عامل مهمی در نظر بگیریم. چرا که از 98 به 99 با افزایش 16 درصدی و پس از آن هرسال با افزایش تقریبا 45 درصدی به طور ثابت مواجه هستیم.

 


خبرهایی از اقتباس در صحنه تئاتر ؛ 

از کمدی تا درام و تراژدی، در صحنه تئاتر چه‌ می‌گذرد؟

در روزهای اخیر تئاترهای اقتباسی بر روی صحنه‌ در حال اجرا هستند. هر یک از آن‌ها با داستانی متفاوت و روایتی خاص، رنگ و لعابی نو به هنر نمایش می‌دهند. در این گزارش به سه تئاتر اقتباسی پرداخته‌ایم و بازیگران و داستان آن‌ها را معرفی کرده‌ایم.

بازیگر کتاب‌خوان سریال همسران درگذشت

فردوس کاويانی، بيش از سينما در تلويزيون توانست توانايی‌های بازيگری اش را به نمايش بگذارد و در مجموعه‌های تلویزیونی آن به شهرت برسد. فردوس کاويانی در نقش کمال سریال «همسران» و در دهه پنجم زندگی به اوج شهرت دوران بازیگری‌اش رسید.

 کمال همسران شخصیتی ساده ،روان، صمیمی و کتابخوان است که بازیگرش حالا دیگر در میان ما نیست. بازیگری که با اینکه اکثرا نقش‌های ۲ و ۳ بازی می‌کرد اما با یک لبخند شیرین کنار لب همواره در یادها خواهد ماند. روحش قرین رحمت الهی. 

 




بخش دوم میزگرد «چالش‌های تولید کتاب عکس دفاع مقدس» را منتشر کردیم؛ 

امروز جنگ تمام نشده كه عكاسی آن تمام شده باشد/ میشل ستبون می‌گفت من با عکس‌های انقلاب ایران شناخته شدم

در سفری که میشل ستبون به ایران می‌آید سید عباس میرهاشمی و میشل ستبون داور جشنواره‌ای بودند. آقای میرهاشمی متوجه می‌شود که میشل ستبون عکس‌هایی از انقلاب دارد و این بضاعت وجود دارد که چاپ شود.

میرهاشمی به ستبون پیشنهاد می‌کند که عکس‌هایش را چاپ می‌کنیم. ستبون به انجمن عکاسان آمد و دید کارها به صورت کاملا حرفه‌ای انجام می شود استقبال کرد و کارهایش را فرستاد. کار بسیار خوبی شد آن‌ها از نگاه شخصی که هیچ وابستگی به موضوع ندارد.

البته او گفته بود من دینی به انقلاب ایران دارم چون با عکس‌های انقلاب ایران در دنیا شناخته شدم می‌خواهم دینم را ادا کنم. با همکاری آقای هاشمی و آقای سلیمانی و مجتبی کوچکی با روایت نویسی‌ها کتاب بسیار خوبی شد.

 




در حاشیه جلسه هیئت دولت مطرح شد؛

مصوبات شورای عالی هنر ظرف دو هفته بررسی می‌شود

محمدمهدی اسماعیلی صبح امروز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران با اشاره به امکان ادامه فعالیت برخی از بازیگران سابق که خارج از ایران ساکن هستند و علیه نظام جمهوری اسلامی تبلیغ می‌کنند، اظهار داشت: هرکسی که به قوانین جمهوری اسلامی احترام نگذارد، نمی‌تواند در حوزه‌های قانونی فعالیت داشته باشد، مگر اینکه موانع آن برطرف شود.

وقتی مصوبات شورای هنر به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال می‌شود، اعضا به مدت دو هفته برای بررسی فرصت دارند. اگر کمتر از ۳ نفر از اعضا اعتراض کنند، این به عنوان مصوبه تلقی شده و توسط رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ می‌شود. اگر هم اعتراضی وجود داشته باشد، مجدداً به شورای هنر برمی‌گردد و به اعتراضات رسیدگی می‌شود.

 




معرفی کتاب «اثر باز»؛

آثار کیارستمی، به شدت دل مشغول به طبیعت و کودکی، سرشار از گنجینه‌های فرهنگ ایرانی آفریده شده‌اند

 این کتاب در عین حال، ابعاد دیگری از این مسیر غنی و غریب همچون روش کار او، رابطه‌اش با سیاست و فعالیت‌اش به عنوان یک آموزگار در سراسر جهـان و تا پایان زندگی، را نیز معرفی می‌کند. آثار کیارستمی، به شدت دل مشغول به طبیعت و کودکی، با حـال و هوایی سرشار از گنجینه‌های فرهنگ ایرانی و با توجه بسیار به چالش‌های معاصر، همگی به گونه‌ای آفریده شده‌اند که بتوانند با تماشاگران اقصاء نقاط جهان به اشتراک گذاشته شوند.

این کتاب در شش بخش گشایش، نورپردازی، فیلم‌ها، هنر تصاویر-هنر واژه‌ها، مستندات، پیوست‌ها تنظیم و تدوین شده است. بخش گشایش از چگونگی ورود او به سینما می‌گوید. در بخش نورپردازی، کیارستمی به عنوان یک آموزگار، در زمان فیلمسازی و سیاست بررسی می‌شود. بخش فیلم‌ها تمامی فیلم‌های او را نام برده و بررسی می‌کند.